Een nieuw jaar. Open en leeg liggen de dagen van 2024 voor ons om straks gevuld te gaan worden. Deo Volente – als God het ons geeft. Gevuld met onverwachte dingen, of juist dingen die we zelf hebben gekozen en opgezocht. Momenten van drukte, momenten van rust. Van vreugde, van verdriet. Met frisse moed nemen we ons in gedachten al van alles voor.
Het is goed om eerst even stil te staan. In stilte te bezinnen. Wat wil ik eigenlijk doen? Waartoe roept de Heere mij? Misschien heb je dit al gedaan, bijvoorbeeld met behulp van de agenda. Ik wil je in deze blog ook een stukje bij de hand nemen.
Doel van de opvoeding
Met het nieuwe jaar voor ogen, merk ik aan mezelf dat ik ook weer nadenk over de opvoeding van de kinderen. Wat vind ik belangrijk? Wat wil ik dit jaar aan hen leren en waarin wil ik zelf groeien? Wat is eigenlijk het doel van het opvoeden van onze kinderen? Ik zocht naar een omschrijving daarvan. Ik kwam het volgende tegen: “Opvoeden houdt in dat ouders hun kind begeleiden bij de ontwikkeling tot iemand die zelfstandig kan meedoen aan de samenleving.” Veel ouders vinden het belangrijk dat hun kinderen leren opkomen voor zichzelf, respectvol met anderen omgaan, verdraagzaam zijn, maar ook goed in staat zijn om hun eigen koers te bepalen. Dat onze kinderen rekening houden met anderen en hun verantwoordelijkheid nemen. En dat is natuurlijk allemaal waar. En toch blijft het hier vaak bij. Het gaat erom dat míjn kind het goed gaat doen in deze wereld. Is dat het enige waar het allemaal om draait?
We leven in een individualistische samenleving waarbij veel waarde wordt toegekend aan wat je bereikt en presteert. En dat kan behoorlijk schuren. Want wat moet ik dan als mijn kind een beperking heeft en niet in staat is tot dat wat van een ‘gemiddelde Nederlander’ wordt verwacht? Of als mijn kind psychisch zo in de knoop raakt, dat normaal functioneren niet meer mogelijk is? En denk aan die kinderen die het goede wel kónden doen, maar hele verkeerde keuzes maakten. Is de hoop dan vervlogen? Hun leven mislukt?
Doel van de geloofsopvoeding
De Bijbelse visie op het doel van ons leven en het doel van onze opvoeding is heel anders! We mogen onze kinderen groot brengen voor Hem! Voor Zijn Koninkrijk. En in dat Koninkrijk is Gód aan het werk, daar gaat het om wat Hij doet! Wij mogen onze kinderen opvoeden voor de toekomst vanuit ontspanning. Het hangt niet van mij af. God kan Zijn Koninkrijk bouwen zonder mij en mijn kinderen bekeren zonder dat ik er iets voor doe. Maar wat een wonder dat Hij mij wel wil gebruiken!
We hebben Kerst net achter ons liggen. In Mattheüs lezen we van alles over Jezus’ komaf. En die was verre van fraai. Een geslachtsregister met moeders, met vrouwen die faalden, bezoedeld waren, een heidense komaf hadden. Dat is toch wel de meest onlogische keuze om juist hén de stammoeder van Jezus te laten zijn. Maar hierin wordt Christus’ vernedering al zichtbaar. Hij vernederde Zichzelf ook door Zich in déze familielijn te plaatsen, om daarin al te laten zien waarom Hij kwam. Hij kwam, om te zoeken en zalig te maken wat verloren was. Mensen. Vaders. Moeders. Kinderen. Allemaal verloren. Allemaal onwaardig. Maar de Heere kan, door Hem, dat wat we in onze onwaardigheid mogen doen, veranderen in werk wat eeuwigheidswaarde heeft.
5 adviezen van gelovige moeders uit de Bijbel
Laten we leren van wat zulke in-zichzelf-onwaardige-moeders uit de Bijbel ons zeggen. Zij die veel hebben betekend in het leven van hun kinderen, omdat Gód het gezegend heeft.
Moeder Eva: “Houd altijd Gods beloften voor ogen!” (Genesis 4:1)
Eva, de moeder van alle levenden. In haar naam klonk de hoop op het Leven wat uit haar zal voortkomen. Ze leefde zo sterk bij die belofte van God van de komende Verlosser, dat ze dacht dat deze bij de geboorte van haar eerste zoon werd vervuld. “Kaïn! Ik heb een man van de Heere gekregen.” Wat een verdriet en teleurstelling zal het gegeven hebben toen bleek dat hij het niet was. In hem zag ze concreet wat de gevolgen waren van de zondeval. Maar juist omdat ze dit zo duidelijk gevoeld en doorleefd heeft, kon ze zich alleen nog maar aan de belofte vastklampen en worstelen voor haar nageslacht om het leven en de verlossing.
Moeder in 2024, leef als Eva! Wanneer je in je kinderen de gevolgen van de zondeval soms zo concreet ziet en je realiseert: het is écht een kind van mij! Worstel dan met de beloften van de Heere. Pleit op de doopbelofte die God aan je kind persoonlijk heeft toegezegd. Er is hoop, niet vanwege mijn kind, maar vanwege de God Die belooft!
Moeder Sara: “Bescherm je kinderen tegen verkeerde invloeden van buitenaf en handel daarnaar.” (Genesis 21:1-12)
Sara, een moeder in haar ouderdom. Ze moest wachten, lang wachten, en wat was dat soms moeilijk. In Ismaël zien we het onomkeerbare gevolg van het God-voor-de-voeten-lopen in het vervullen van Zijn beloften. En terwijl er complexe gezinsomstandigheden zijn ontstaan door verkeerde keuzes die Sara maakte, toch neemt ze sterk haar verantwoordelijkheid voor de geloofsopvoeding van Izak. Ze ontdekt dat Ismaël een spotter is, zonder ontzag voor God en Zijn beloften. En ze weet het: hij moet weg. Ds. H. Veldkamp schrijft: “Zij heeft met vrome intuïtie gevoeld, dat Izak en Ismaël niet samen mochten opgroeien, en verstaan dat kerk en wereld niet in één huis kunnen wonen. Zij heeft als moeder haar vleugels beschermend uitgestrekt over de zoon der belofte en hem beschermd tegen alles wat onheilig is en met de dienst des Heren spot.”
Moeder in 2024, leef als Sara! Bescherm je kinderen en ga hen voor op de weg die de Heere aanwijst. Met welke vrienden gaan ze om? Wat lezen of kijken ze? Leer je hen hoe vatbaar ze zijn voor verkeerde, onheilige invloeden? Spreek er met hen over, maar vooral: leef het hen voor! Weer de wereld uit je eigen leven en spreek met hen over de vreugde van het dienen van God!
Moeder Jochebed: “Leef vanuit geloof en kom in actie!” (Exodus 2:1-10)
Jochebed, een moeder in de verdrukking. En een moeder die rekent met de beloften van God, daarin gelooft en daaruit leeft. Van mond tot mond waren de geschiedenissen van Abraham doorverteld. Ze wist wat God tot hem had gezegd: “Weet wel dat uw nakomelingen vreemdelingen zullen zijn in een land dat niet van hen is; zij zullen hen dienen en men zal hen vierhonderd jaar onderdrukken.” (Gen. 15:13) Die periode was bijna voorbij! En bij de geboorte van haar zoon was ze ervan overtuigd: God heeft met hem een plan. Hij mag en zál niet sterven. En met dat vertrouwen heeft ze alles gedaan wat binnen haar mogelijkheden lag om het leven van haar kind te redden. En dán gaat God werken, op de meest ondenkbare wonderlijke wegen. Zelfs zo, dat Jochebed uiteindelijk de mogelijkheid kreeg om haar kind te onderwijzen en voor te leven wie de Heere is en wat Hij doet. De vaste basis voor heel Mozes’ verdere leven.
Moeder in 2024, leef als Jochebed! Ook wij hebben bijzondere kinderen – Koningskinderen op het erf van Gods verbond. Hij heeft iets met hen voor. En ook wij hebben een belofte voor onze kinderen vanuit de Doop. Dat is niet goedkoop. Ik citeer opnieuw Veldkamp: “En nu weet ik wel, dat ook nú de gevaren rondsluipen, en dat de mogelijkheid bestaat, dat uw kind meegesleept wordt door de Nijlstroom dezer wereld. Uw kind kan een afvallig bondskind worden. En moeder, bedenkt u wel, uw kind kan weggesleept worden mee door uw schuld. En door uw ongeloof. Wat u te doen staat, is niet in angstige onzekerheid verkeren over uw kinderen: wat zal er van worden? Maar wat u te doen hebt is: uw geloof in actie te zetten. Dat wil zeggen: uw kind verbergen! Verbergt u steeds uw kind onder de vleugelen van de Almachtige?”
Moeder Naomi: “Deel je geloof!” (Ruth 1:16)
Naomi, ze verloor haar gezin. Zoveel moeite, verdriet, pijn heeft ze meegemaakt. En toch… in dat heidense Moab moét ze getuigd hebben van haar God. Want Ruth is erdoor geraakt, verlangend gemaakt en ze is uiteindelijk bereid om voor die God alles op te geven en met Naomi terug te keren naar Bethlehem.
Moeder in 2024, leef als Naomi! Vertel je kinderen, juist ook in moeilijke, verdrietige omstandigheden, Wie de Heere voor je is. Vertel maar dat je zelf niet meer weet hoe het moet, dat je ook je vragen hebt aan God, maar laat hen ook zien dat je met die vragen naar Hemzelf toe gaat. Vertel hen maar hoe Hij zorgt en doorhelpt en bid of het, net als bij Ruth, een verlangen mag opwekken met uiteindelijk de belijdenis: Mama, uw God, is mijn God!
Moeder Eunice: “Onderwijs je kinderen en leer hen het Woord!” (2 Timotheüs 1:5)
Eunice, een moeder die haar zoon Timotheüs van kleins af aan onderwijs gaf. Haar opvoeding ademde het Woord van God. Ze laat dit niet alleen aan anderen over, maar doet dit zelf.
Moeder in 2024, leef als Eunice! Laat je huis een plek zijn waar je kinderen opvoedt in het ‘klimaat van het koninkrijk van God’, zoals Veldkamp het noemt. Een jong kinderhart is zo open, ontvankelijk, kneedbaar. Geloofsopvoeding ligt niet in uitgesproken, bijzondere dingen, maar juist in het gewone, zoals eenvoudig met de kinderen uit de (kinder-)bijbel lezen en bidden. Geestelijke indrukken uit de jonge jaren zijn onvergetelijk en God gebruikt het vaak om kinderen heel geleidelijk als Timotheüs te trekken en te verbinden aan Zichzelf.
Laat dat je leidraad zijn voor 2024: We mogen onze kinderen opvoeden voor Zijn toekomst!
P.S. Voor deze blog heb ik gebruik gemaakt van het boek ‘Moeders in de Bijbel” van H. Veldkamp. Deze is ook online beschikbaar, klik hier. Een prachtig leerzaam en ook praktisch boek voor verdere verdieping.
